“İkinci Yeni” belgesel kuşağı, “İkinci yeni” hareketinin önde gelen şair ve kuramcılarından kabul edilen Cemal Süreya'yı konuk ediyor.

O, zekâsı ve entelektüel birikimiyle, yaşamdaki duruşuyla, çevresindekileri hep etkileyen bir isim oldu. Girdiği bir iddia sonucu yenildi, adından bir harfi atması bundandı. Herkes onu, onun şiirlerini Cemal Süreya ismiyle tanıdı. Asıl adı Cemalettin Seber olan usta şair, 1931 yılında Erzincan’da doğdu. Dersim olayları sonrası büyük amcası hakkında çıkarılan sürgün kararı nedeniyle bütün aile Erzincan’ı terk ederek Bilecik’e yerleşti. Maliye Bakanlığı ve Kültür Bakanlığı’nda çeşitli görevlerde yer aldı. Yayınevlerinde danışmanlık, ansiklopedilerde redaktörlük, çevirmenlik yaptı. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Bölümü'nü bitirdi. Geleneğe karşı olmasına rağmen, geleneği şiirinde en güzel kullanan şairler arasında yer aldı. Kendine özgü söyleyiş biçimi ve şaşırtıcı buluşlarıyla, zengin birikimi ile duyarlı, çarpıcı, yoğun, diri imgeleriyle “İkinci Yeni” şiirinin en başarılı örneklerini verdi.
Üstü Kalsın

Ölüyorum Tanrım
Bu da oldu işte
Her ölüm erken ölümdür
Biliyorum Tanrım.
Ama, ayrıca aldığın şu hayat
Fena değildir
Üstü kalsın
 
“Her ölüm erken ölümdür” sözlerini kanıtlarcasına, hayata gözlerini kapadı. Ölümüyle, usta şairden geriye kalan sadece yaşanacak yıllar değildi elbette. Bugün Cemal Süreya denilince, akla her biri başlı başına bir karakter taşıyan sayısız şiir geliyor. Üvercinka, Beni Öp Sonra Doğur Beni, Gül, Göçebe, Üstü Kalsın, bunlardan sadece birkaçı...
 
Üvercinka
“Böylece bir kere daha boynunlayız sayılı yerlerinden
En uzun boynun bu senin dayanmaya ya da umudu kesmemeye
Laleli'den dünyaya doğru giden bir tramvaydayız
Birden nasıl oluyor sen yüreğimi elliyorsun
Ama nasıl oluyor sen yüreğimi eller ellemez
Sevişmek bir kere daha yürürlüğe giriyor
Bütün kara parçalarında Afrika dahil
Aydınca düşünmeyi iyi biliyorsun eksik olma
Yatakta yatmayı bildiğin kadar
Sayın Tanrıya kalırsa seninle yatmak günah, daha neler
Boşunaymış gibi bunca uzaması saçlarının
Ben böyle canlı saç görmedim ömrümde
Her telinin içinde ayrı bir kalp çarpıyor
Bütün kara parçaları için
Afrika dahil

Senin bir havan var beni asıl saran o
Onunla daha bir değere biniyor soluk almak
Sabahları acıktığı için haklı
Gününü kazanıp kurtardı diye güzel
Birçok çiçek adları gibi güzel
En tanınmış kırmızılarla açan
Bütün kara parçalarında
Afrika dahil

Birlikte mısralar düşünüyoruz ama iyi ama kötü
Boynun diyorum boynunu benim kadar kimse değerlendiremez
Bir mısra daha söylesek sanki her şey düzelecek
İki adım daha atmıyoruz bizi tutuyorlar
Böylece bizi bir kere daha tutup kurşuna diziyorlar
Zaten bizi her gün sabahtan akşama kadar kurşuna diziyorlar
Bütün kara parçalarında
Afrika dahil

Burda senin cesaretinden laf açmanın tam da sırası
Kalabalık caddelerde hürlüğün şarkısına katılırkenki
Padişah gibi cesaretti o, alımlı değme kadında yok
Aklıma kadeh tutuşların geliyor
Çiçek Pasajında akşamüstleri
Asıl yoksulluk ondan sonra başlıyor
Bütün kara parçalarında
Afrika hariç değil
 
Cemal Süreya belgeseli, şairin yaşamı, şiirleri ve hayata bakışına odaklanıyor. Belgesel dahilinde görüşülen Doğan Hızlan, Ülkü Tamer, Sunay Akın, Nursel Duruel, Orhan Alkaya, Enver Ercan, Zuhal Tekkanat, Mehmet Ali Işık, Hakan Gerçek, Murat Belge, Cemal Süreya’yı ve şiirlerini anlatıyor. Cemal Süreya şiirlerini daha iyi anlamak, şiirle içiçe bir yaşama tanık olmak için, Cemal Süreya belgeseline kulak verin. Bütün Kara Parçalarında “Cemal Süreya”, İZ ekranında.