Genel İzleyici Kitlesi
HD Görüntü Kalitesi
38 Dakika
323. Bölüm
İstanbul'un Simgesi Lale
Bölümü Satın Al
Bölümler

İstanbul'un Simgesi Lale'nin yüzyıllar öncesinden bugüne uzanan yolculuğu İZ izleyicileriyle buluşuyor.

Bir çiçek nasıl olur da, bir tarihe ışık tutar? Sorunun yanıtı, serüvenin başlangıcı, yüzyıllar öncesine uzanıyor.

Lalenin ilk olarak Orta Asya'daki Pamir Dağları'nda görüldüğü varsayılır. Akdeniz'in kuzey kıyıları, Japonya, İran gibi pek çok bölgede de yabani lalelerin bittiği bilinir. İlk yayıldığı rota ise, Transkafkasya bölgesinden Anadolu'yu takip eder.

Orta Asya'dan yola çıkan, Anadolu topraklarında yeniden doğan Lale, Osmanlı'nın elinde suya çizilen 'ebru' oldu. Saraylarda, camilerde çini oldu. Udun, tamburun tellerinde şarkı oldu. Kelimelerle ifadesini bulup şiir oldu. Ustasının elinde hat oldu, tezhip oldu. Padişah kaftanlarına, saray eşyalarına süs oldu, motif oldu...

Lale, İstanbul'un fethiyle birlikte, şehre geldi ve İstanbullu oldu. İstanbul'u sevdi, bu topraklarda büyüdü ve İstanbul'un çiçeği oldu. İstanbul, fetihten sonra, Fatih Sultan Mehmet'in emriyle yeniden düzenlendi. Bahçeler lalelerle süslendi.

Tarihe dönüp bakılacak olursa, lale üretimi üzerine ilk çalışmaların, Osmanlı Dönemi’nde başladığı görülür. Lalenin ıslah edilerek çeşitlendirilen bir çiçek haline gelmesi, ilk olarak Osmanlı Başkenti'nde, İstanbul'da gerçekleşir. Kanuni Sultan Süleyman'ın şeyhülislamı Ebussuud Efendi, dönemin incelen zevklerinin göstergelerinden olan çiçekseverlerden biridir. Lale soğanı üzerinde uğraş verir, seçme ve melezleme çalışmaları yapar. İlerleyen zamanlarda Lale seyrinin zevki tüm gönülleri sarar.

Osmanlı topraklarında yaygın olarak görülen lale, bu dönemde Avrupa yolculuğu'na çıkar. Elçiler aracılığıyla ilk olarak Hollanda'ya ulaşır. Hollanda'ya giden lale soğanlarından, melezleme yoluyla yeni türler elde edilir. Öyle ki Lale daha sonraları, Osmanlı Devleti'ne Hollanda'dan getirilmeye başlanacaktır. Avrupa'da “lale çılgınlığı”nın yaşandığı dönemde, dönemin resimlerinde laleye sıkça rastlanır. Laleler, natürmortların vazgeçilmezlerindendir.

Sanattaki görünümünden günlük yaşamda kullanımına, tarih boyunca laleye yüklenen anlamlar, tıpkı her lalenin biricikliği gibi sonsuza uzanıyor. Kış bitip de, laleler açtığında, parklarda ve bahçelerde seyrine doyumsuz manzaralar yeşeriyor. Tarihin ışığı, İstanbul'un sembolü lale, bugün şehre geri dönüyor. Geçmişte olduğu gibi gelirken yine baharı müjdeliyor. Bir çiçek, dünden bugüne İstanbul’u anlatıyor. İstanbul, laleyle hayat buluyor. Bugün Türkiye'de Lalenin 15 türünün varlığı saptanmış durumda. Bunların içindeki 3 tür ise sadece bulunduğu yere özgü.

Şiirden resime, güzel sanatların hemen her alanında yer bulan lale, kusursuz formu ve benzersiz renkleriyle, dünden bugüne İstanbul'u simgeliyor. İstanbul'un simgesi lale, Türkiye'nin belgesel ekranı İZ'e konuk oluyor. 

YORUMLAR
Henüz Yorum Yapılmadı. İlk yorumu siz yapın.